ئەڤرو ١٨ی ئادارا ٢٠٢٤ێ، پێنگاڤەکا گرنگ بوو بۆ پێشڤە بۆ زانکۆیا دهۆک وەک سەرۆکێ زانکۆیێ د. داوود ئەتروشی ب هاریکاریا هەرسێ هاریكارێن سەرۆکێ زانکۆیێ، د. لوقمان هادی حەسەن، د. دلشاد عەبدولجەبار حەلیم، د.نەبەز ئیبراهیم محمد، و بەشەک ژ ستافێ زانکۆیا دهۆک دەست ب گەشتەکێ کر بۆ پرۆژێ باخچێ ڕووەکێ زانکۆیێ.
ئەڤ دەستپێشخەرییە جەختێ لسەر خۆبەخشیا زانکۆیا دهۆک دکەت بۆ پاراستنا جورەوجوریا زیندی و میراتی یا کەلتووری. باخچەیێن رووەکی کو ب ناڤودەنگن ب کۆمەڵا رووەکێن خۆ یێن زیندی کو ب وردی یێن هاتینە کۆمکرن، خزمەتا مەبەستا فرەلایەنی دکەن، ژ ڤەکۆلینا زانستی هەتا پەروەردا گشتی. پرۆژێن باخچەیێ رووەکی کۆمەلایەتی زانکۆیا دهۆک، ژوانا ژی بەعشيقه کریملێس حەمدانیە، تلکێف و باخچەیێ دایک، ئارمانجا وانا بەردەوامبوونا جورێن رووەکێن نافخۆیی، کو بەژداریێ دکەن د پاراستنا جۆراوجۆریا بایۆلۆجیا ناوچێ.
سەرەدانێ نێڕینەکا سەرەتایی بۆ پێشکەفتنا پڕوژەیێ باخچەیێ رووەکی پێشکێشی سەرۆکێ زانکۆیێ و هاریكارێن وی کر. ل دەمێ گەشتکرنا وانا ب پارچە باخچەی و دامەزرایان، سەرۆکێ زانکۆیێ گەشبینیەکا کویر سەبارەت ب شیانێن پڕۆژەیی دەربڕی، جەخت لسەر گرنگیا وێ ژ پاراستنا میراتێ کەلتووری و پەروەردەکرنا برێڤەبرنا ژینگەهێ کر. دووپاتکر کو باخچەیێ رووەکی نوینەراتیا تێکەلەیەکا هەڤسەنگ ژ پاراستنا سروشتی و برێڤەبرنا کەلتووری دکەت، ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر کو براستی ژی سەرسامە ب وێ خۆبەخشی و نێڕینا د پشت پڕوژەی دا.
سەرکردایەتیا گەشتێ ژ لایێ د. نەشوان شەوکەت مەحموود ڤەکۆلەرێ سەرەکی یێ پڕوژەی بوو. د. نەشوان ب شارەزایی و خولیایی رووەکناسی هەر بەشەکێ باخچەیێ رووەکی ب مێڤانان دا نیاسین. ڕوشنایی ئێخستە سەر گرنگیا رووەکی و کەلتووری یا هەر جورەکێ رووەکی، تێگەهشتنا ئامادەبوویان ژ ئارمانجا باجچەی و کاریگەرییا وی لسەر کۆمەلگەهێ دەولەمەندتر کر.
پرۆژێ باخچێ رووەكی هیڤیەكا مەزن ب خو ڤە دبینیت وەك ناڤەندەك بۆ خواندنێ، ڤەكولینێ و پشكداریا كۆمەلایەتی. ب رێكا خزمەتێن هۆنەربەخش، وەكی نڤیسنگەهێن كارگیری و عمبار و ژۆرێن گیاخانێ، و مالێن كەسك یێن سیبەركری، باخچە دبیتە ژینگەهەكا هاریكار بۆ خواندنا رووەكان، پاراستنا وان و سەرسامكرنا مێڤانان. ئەڤ پێگەهێن سەردەمیانە ئەزمۆنەكا پرخۆشی پەیدا دكەت بۆ لێگەریانا سروشتی و ناسینا جورەوجوریا رووەكی.
ل دۆماهیكا گەشتێ ژی، سەرۆكێ زانكۆیێ پێگیریا زانكۆیا دهۆك دیار كر بۆ پرۆژێ باخچێ رووەكی و جەخت ل رۆلێ وی كر وەك چرایەك بۆ پاراستنا رووەكی و كەلتۆری بۆ نفشێن داهاتی. ئەڤێ سەرەدانێ دیتنێن گرنگ پەیدا كرن بۆ داهاتێ پرۆژەی زێدەباری دیاركرنا شیانا وی بۆ كاریگەریەكا بەرچاڤ ل سەر جڤاكێ ناڤخۆیی و زێدەتر.
پرۆژێ باخچێ رووەكی یێ زانكۆیا دهۆك بەشەكە ژ پرۆژێ Laser Pulse یێ "پالپشتیا پیرابوونێن كەلەپۆری یێن كەلتۆری ل دەشتا نەینەوا ب پالپشتیا USAID ، دهێتە ئەنجام دان ژ لایێ زانكۆیا دهۆك ڤە و هەڤپشكێن وێ ژی زانكۆیا نۆتردام، ئیندیانا، و پۆردوو نە دگەل SIPRI ژ وەلاتێ سویدێ.
بۆ دیتنا وێنەیان سەرەدانا لینکێ ل خوارێ بکە :
https://drive.google.com/drive/folders/1-ZwpgwydZbG_WqUES7fVCP-yGB7wyFG4?usp=sharing
راگەهاندنا زانكۆیا دهۆك، 19ـی ئادارێ 2024
عیسمەت خابور
وەرگیران: مێڤان مەحەمەد، فاطمة محمود
فۆتۆ: حسێن تتمى