زانكۆیا دھۆك كۆربەندێ "دیرۆكا پزیشكیێ ٢" ئەنجامدا
June 15, 2023, 10:12 a.m.

كولیژا پزیشكی ل زانكۆیا دھۆك ب ھەڤكاری ل گەل رێكخراوا IFMSA-KURDISTAN ل رێكەڤتی ١٦ـی ئادارێ ٢٠٢٣، كۆربەندێ دیرۆكا پزیشكی یێ دووێ ل سەنتەرێ كونفرانسا ل زانكۆیا دھۆك ب پشكداریا ھەردوو راگرێن كولیژێن پزیشكی ل زانكۆیا دھۆك و زانكۆیا زاخۆ و پزیشك و ماموستا و قوتابیێن كولیژا پزیشكی ئەنجامدا.

كۆربەند ھەڤدەمی سال رۆژا كیمیا بارانا حەلەبچە بوو، لەورا ل دەستپێكا كۆربەندی كورتە ڤیدیۆیەك ل دۆر ڤێ بیرەوەریێ وەك رێزگرتن ل گیانێ پاكێ شەھیدان ھاتە پەخشكرن. كۆربەند ب پەیڤا د. دلدار حاجی راگرێ كولیژا پزیشكی ھاتە دەستپێكرن، كو باس ل سەركەڤتنا كۆربەندێ پزیشكی (١) یێ سالا بۆری كر و ناڤبری گۆت "كولیژا پزیشكی ب فەر زانی ئەڤ كۆربەندە بۆ جارا دووێ بھێتە ئەنجامدان و ھیڤی خوازین ئەڤ كۆربەندە ببنە زنجیرەكا چالاكیێن سالانە ژبەركو رۆلەكێ مەزن د بەرھەڤكرن و پێشئێخستنا پزیشكان دا ھەیە.

د كۆربەندی دا پێنج ڤەكۆلەران بابەتێن جۆراوجۆر پێشكێشكرن، كو باس ل دەستكەڤتێن پزیشكی یێن دیرۆكی دكر، ژ وان د. بەیار ئەحمەد قاسم كو باس ل "ڤەدیتنا ئەنسۆلینی" كر، دیسان د. ئەمیل توما ڤەكۆلینەك ل دۆر "پێشكەڤتنا پزیشكیا دلی" پێشكێشكر، ھەروەسا د. میلاد ئلیاس باس ل "پێشكەڤتنا دیرۆكی یا ھرمونێن تایبەت ب نەزوكیێ" كر، و د. شاكر بالندی ڤەكۆلینەك دەربارەی "دیرۆكا چاندنا گولجیسكان" پێشكێشكر و ناڤبری دیاركر، كو ل دەستپێكێ نەشتەگەریێن چاندنا گولچیسكان د سەركەڤتی نەبوون، و ئێكەم نەشتەكەریا سەركەڤتی ل ٢٣ـی كانوینا ئێكێ ١٩٥٤ ل سەر دەستێ چەند پزیشكێن ئەمریكی بوو. ھەروەسا ناڤبری باس ل دامەزراندنا سەنتەرێ دھۆكێ یێ شویشتنا گولچیسكان كر، كو ل سالا ٢٠٠٠ـێ ھاتیە دامەزراندن و ئێكەم نەشتەگەریا چاندنا گولچیسكان ل دھۆكێ ل سالا ٢٠٠٤ـێ ھاتیە ئەنجامدان.

ژلایەكێ دی ڤە د. رەمەزان عوسمان نیشاندانەك دەربارەی "دیرۆكا ئۆنكۆلۆژی" پێشكێشكر، كو تێدا باس ل سەرھلدانا نەخوشیا پەنجەشێرێ كر و گۆت" ئێكەم حالەتێ پەنجەشێرا مەمكا بەری ٣٠٠٠ سالان بەرێ زاینێ دیاربوویە، بێ گومان ل ئەوی دەمی چ چارەسەری بۆ نەبوو"، ديسان دیاركر، ئێكەم چارەسەریا كیمیایی یا رێكخراوا خوارن و دەرمانان مولەت پێ دای، كو بۆ نەخۆشێن پەنجەشێرێ بھێتە بكارئینان "موستارجین" بوو، كو ئێكە ژ جورێن ماددێن كیمیایی یێن د كیمیا بارانا حەلەبچە دا ھاتینە بكارھینان، بەلێ د ڤی دەمیدا پتر سەد جورێن چارەسەریێن كیمیایی بۆ نەخوشیا پەنجەشێرێ ھەنە.

ل دویماھیا كۆربەندی گرنگترین دەستكەڤتێن پزیشكی د دیرۆكێ دا ژلایێ قوتابیێن كولیژا پزیشكی ڤە ب شێوێ پوستەران ھاتنە نیشاندان، ژ بابەتێن ھاتینە نیشاندان ئێكەم نەشتەگەریا چاندنا دلی د دیرۆكێ دا و دیرۆكا پزیشكیا ھەستیا و پزیشكیا مێشكی و دیرۆكا ڤەگوھازتنا خوینێ، و نەشتەگەریێن چاڤی و شویشتنا گولچیسكان و ئێكەم نەشتەگەرییا زارۆكێن بوریا و دیرۆكا سركرنێ و چارەسەركرنا ئایدزێ و دیرۆكا ئامیرێ بھیستنا پزیشكی و پەرستاری و نازور.

رێكخراوا ئێكەتیا نێڤدەولەتی یا قوتابیێن پزیشكی یێن كورد IFMSA-KURDISTAN رێكخراوەكا نە حكومیە ل ھەرێما كوردستانا عیراقێ قوتابیێن كولیژێن پزیشكی ل ھەولێر و دھۆك و سلێمانی و كویسنجق ب خۆڤەدگریت، ل سالا ٢٠١٠ـێ بوویە ئەنداما رێكخراوا ئێكەتیا نێڤدەولەتی یا قوتابیێن پزیشكی ل جیھانێ IFMSA یاكو ل سالا ١٩٥١ـێ ھاتیە دامەزراندن، ١٠٨ رێكخراو ژ ١٠٠ وەلاتان ئەندامێن ئەڤێ سازیێ نە، ئەركێ وان ھاندانا قوتابیێن پزیشكی یە بۆ بدەستڤەئینانا رەھوانیان بۆ بەرھنگاربوونا ئاستەنگان و گەشەپێدانا بوارێ كارێ خۆ، هەروەسا كار ل سەر پێكەھاندنا قوتابیێن پزیشكی ژلایێ رەوشەنبیری ڤە دكەت و ب شێوەیەكێ گشتی پالپشتیا وان د كارێ پزیشكی دا دكەت.

راگەھاندنا زانكۆیا دھۆك؛ ١٨ـی ئادار ٢٠٢٣

فاطمە مەحموود و فرمێسك حەسۆ

و: ماھر كێستەیی

فۆتۆ: محەمەد عەبدولكەریم